Bomb Art: comentario persoal

* Tal vez teña algo de posmodernidade o feito de comentar ás presas unha obra de arte no sentido de amosar que asimilamos as características da arte posmoderna para así obter a confirmación administrativa de que realizamos un cursiño universitario. Trataremos de axustarnos ao formato pedido e de elaborar un relato propio a partir da obra, algo, precisamente, moi posmoderno.

Bomb Art (2011)

Michelin Rodríguez (Venezuela, 1982)

Técnica mixta: acrílico / spray sobre madeira / stencil

Dimensións: 110 cm x 80 cm

A obra Bomb Art – que forma parte da serie Street Decó 2011-2012 – preséntanos unha serie de 6 retratos idénticos dun neno ataviado con pano “palestino”, realizados en negro e outra cor (diferente en cada un dos retratos) sobre fondos planos de cor intensa. A obra está realizada sobre madeira con técnica mixta, que inclúe acrílico, spray e stencil.

O autor, Michelin Rodríguez, mozo artista venezolano afincado en Monforte de Lemos, adícase á pintura e ao deseño, con obras pictóricas e obra urbana inserida no post-graffitti.

Entre os elementos da posmodernidade artística que podemos achar na obra citada está a seriación, as citas autorreferenciais da propia arte - neste obra, á arte pop e ao post-graffiti -, a reflexión política, o discurso sobre a identidade latinoamericana, a ironía e o o paradoxo – neste caso, o contraste entre a realidade brutal da guerra e o colorido da pintura -, ou na hibridación de materiais – aquí mixtura de stencil con materiais propios do graffitti -. A obra de Michelin Rodríguez non asume, iso si, a fragmentación da sociedade ou a falta de compromiso propia de certa posmodernidade.

Nesta obra, Michelin ascolle tema e estética populares nun formato sinxelo e apreciable polo espectador medio. Máis que só arte política, poderíamos mesmo falar de arte activista – xurdido nos 80' – que busca a implicación do espectador; ademais, Michelin usa nesta obra elementos populares identificables e está realizado con medios técnicos baratos, introducindo o paradoxo – moi posmoderno – do contraste entre materiais pobres e vontade de obra de arte perdurable e de temática universal.

Precisamente, as obras de Michelin desdebuxan a oposición arte inferior - arte superior, mixturando temáticas “cultas” con técnicas da arte de rúa, con eclecticismo e citas da propia arte, como se reflexa na obra comentada, cita de Andy Warhol e cunha pose da personaxe moi similar ás de Bansky, artista ao que cita noutras obras Michelin Rodriguez.

O paradoxo, a “revolución bonita”, o xesto de carraxe dun neno (cun fondo de tristura) feito arte pop; un xogo de contrastes intencionado, unha reflexión sobre a violencia. O autor, de Venezuela, coñece a realidade social latinoamericana das últimas décadas que está no trasfondo do cadro, e por iso quizais está nesta obra a reflexión crítica sobre a exaltación da violencia revolucionaria – plasmada na elección dun neno como suxeito revolucionario - , ou o tema da necesidade imperiosa da revolución ante a situación social pero que non esquece as sombras daquela, tema este que poderíamos decir que nace coa arte moderna (a dos “modernos”), cando a pintura da época napoleónica retrata o lado de morte e destrución das glorias imperiais francesas ou cando Goya relata nos seus gravados os “soños da razón”. Pódese apreciar tamén unha certa reflexión sobre a identidade, sobre o arquetipo de latinoamericano revolucionario post-levantamento zapatista. E mesmo unha chamada de atención sobre a realidade da pobreza latinoamericana, uns ollos que “acusan” a espectadores dunha Europa que sigue a senda do empobrecemento da maioría social; uns ollos dun neno latinoamericano que provocan unha identificación cas nenas e nenos empobrecidos de Europa precisamente nun ano, o 2011, de explosión de contestación social (revoltas árabes, 15M...) ante a crise económica global.

A intervención urbana a modo do post-graffiti é un formato moi querido polo artista, que busca remover as conciencias das persoas espectadoras, aspecto este que impregna a maioría das súas obras, coma esta, inserida na serie Street Decó 2011-2012, que é un conxunto de fogonazos, de chamadas de atención sobre a realidade. Mesmo o tema da obra e o estilo de pintar son similares ás intervencións urbanas de Michelin Rodríguez.

Arte crítica, decididamente política - no caso desta obra, sen sutileza algunha -, que busca a implicación da persoa que contempla, nun contexto dunha cidade en crise permanente – o Monforte en decadencia na Galicia interior – pero con certa apatía social.

Un artista que se vincula máis ao entorno social que aos circuitos artísticos – moito menos aos elitistas -, e que asume temáticas combativas e que animan á reflexión persoal: o ecoloxismo, o antibelicismo, a crítica á deshumanización das sociedades de consumo, a desolación que produce a pobreza... todas na estela da arte política posmoderna.